Rau ngò gai không chỉ là một loại rau gia vị quen thuộc được thêm vào tô phở để tăng thêm hương vị, mà còn là một kho báu dinh dưỡng đầy ắp. Với hương thơm đặc trưng và độ chua cay nhẹ, ngò gai không chỉ mang lại hương vị đặc biệt cho bữa ăn mà còn có những tác dụng lợi ích cho sức khỏe mà nhiều người chưa biết đến. Bài viết này chúng ta hãy tìm hiểu “rau ngò gai có tác dụng gì” nhé!
Đặc điểm của cây rau ngò gai
Cây rau ngò gai (Eryngium foetidum) còn được gọi với tên rau mùi tàu, có những đặc điểm như sau:
- Hình dạng của cây:
- Ngò gai thuộc nhóm cây thân thảo, thân cây mọc thẳng và có nhiều khía.
- Độ cao trung bình của cây khoảng 15-40 cm.
- Lá cây:
- Lá của ngò gai mọc sát đất và xòe thành hình hoa thị ở gốc.
- Phiến lá có hình mác hẹp, thuôn dài và không có cuống.
- Mép lá có khía tai bèo với nhiều răng có gai sắc.
- Phần thân trên:
- Phần thân trên của cây ngò gai ngày càng ngắn và nhỏ dần.
- Có nhiều răng cưa và gai sắc hơn khi lên cao.
- Các lá ở phía trên thường xẻ thành 3-7 thùy ở chóp cây và có nhiều gai.
- Hoa của cây:
- Hoa ngò gai mọc thành đầu hình trụ hay dạng hình trứng.
- Màu của hoa thường là trắng.
- Hoa mọc thành tán và gồm 5-7 lá bắc hình mũi mác dẹt.
- Mỗi bên lá hoa có 1-2 răng và một gai mọc ở chóp.
- Quả của cây:
- Quả ngò gai có hình cầu, dẹt và đường kính khoảng 2mm.
- Bên trong quả chứa nhiều hạt, và khi quả già, nó sẽ rụng và phát tán hạt.
- Mùi hương:
- Toàn thân của cây ngò gai có mùi thơm đặc trưng của tinh dầu.
- Phân bố:
- Cây ngò gai có nguồn gốc từ các nước nhiệt đới ở châu Mỹ.
- Ở Việt Nam, ngò gai thường mọc hoang, phổ biến ở khắp mọi nơi.
- Sử dụng:
- Ngò gai được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực để làm gia vị cho nhiều món ăn, đặc biệt là ở các nước thuộc khu vực nhiệt đới.
Rau ngò gai có tác dụng gì
Rau ngò gai có nhiều tác dụng hữu ích cho sức khỏe, bao gồm những tác dụng bên dưới đây mà bạn đọc có thể tham khảo:
- Chống viêm và kháng khuẩn:
- Ngò gai có đặc tính kháng khuẩn, giúp chống lại vi khuẩn gram âm và gram dương, cũng như một số loại virus, nấm và nấm men.
- Kiểm soát tiểu đường:
- Chiết xuất từ lá ngò gai chứa chất chống ô xy hóa mạnh mẽ, đặc biệt là axit ascorbic (Vitamin C), giúp kiểm soát tiểu đường và rối loạn do căng thẳng ô xy hóa.
- Khử mùi hôi miệng:
- Mùi thơm đặc trưng của ngò gai giúp khử mùi hôi miệng, loại bỏ hợp chất lưu huỳnh do vi khuẩn miệng tạo ra.
- Hỗ trợ tim mạch:
- Hợp chất trong ngò gai như saponin, flavonoid, coumarin, steroid và axit caffeic giúp giảm viêm trong giai đoạn cấp tính của bệnh tim và mạch máu, cũng như giảm tình trạng viêm do chất dịch giàu protein chảy ra khỏi mạch máu.
- Điều trị rối loạn thận:
- Ngò gai có tác dụng lợi tiểu và hỗ trợ điều trị các rối loạn thận như viêm tuyến tiền liệt mãn tính, viêm bàng quang, tiểu buốt và viêm niệu đạo.
- Ngăn ngừa bệnh Alzheimer:
- Đặc tính kháng viêm của ngò gai giúp ngăn ngừa các bệnh thoái hóa như Alzheimer và Parkinson.
- Trị sốt và hỗ trợ hệ tiêu hóa:
- Stigmasterol và các hợp chất kháng viêm khác trong ngò gai giúp điều trị sốt và hỗ trợ hệ tiêu hóa.
- Chữa cảm cúm và điều trị ho có đờm:
- Ngò gai được sử dụng trong bài thuốc chữa cảm cúm và giúp long đờm.
- Trị sỏi thận và hạ cholesterol:
- Ngò gai được dùng để chữa bệnh sỏi thận và hạ cholesterol trong máu.
- Các tác dụng khác:
- Rau mùi tàu, một dạng khác của ngò gai, cũng có nhiều tác dụng như chữa cảm cúm, điều trị mụn nhọt, mẩn ngứa, và nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Tóm lại, rau ngò gai không chỉ là một loại gia vị ngon mà còn là nguồn dưỡng chất quan trọng và có nhiều ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe.
Thành phần dinh dưỡng trong rau ngò gai
Rau ngò gai (Eryngium foetidum) là một nguồn dưỡng chất phong phú, cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng khác. Dưới đây là thành phần dinh dưỡng chính trong rau ngò gai:
- Vitamin:
- Vitamin A: Rất quan trọng cho mắt, sức khỏe của da và chức năng miễn dịch.
- Vitamin C: Chất tăng miễn dịch, cũng như giúp hấp thụ sắt từ thực phẩm.
- Vitamin K: Quan trọng cho quá trình đông máu và sức khỏe xương.
- Khoáng chất:
- Kali (Potassium): Hỗ trợ điều chỉnh huyết áp và cân bằng nước trong cơ thể.
- Canxi: Cần thiết cho sức khỏe của xương và răng.
- Mangan: Đóng vai trò trong nhiều quá trình sinh học, bao gồm chuyển hóa năng lượng và hình thành xương.
- Sắt: Quan trọng cho sự hình thành hồng cầu và truyền tải oxi trong cơ thể.
- Chất xơ:
- Chất xơ thực phẩm: Hỗ trợ quá trình tiêu hóa, duy trì sức khỏe của đường ruột và giảm nguy cơ bệnh tim.
- Chất tăng cường miễn dịch:
- Các chất như beta-carotene và lutein có trong ngò gai có tác dụng chống lại tác động của các gốc tự do trong cơ thể.
- Chất chống vi khuẩn và chống viêm:
- Flavonoid và phytochemical: Có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn, giúp cơ thể đề kháng trước các bệnh truyền nhiễm.
- Chất chống oxy hóa:
- Axit ascorbic (Vitamin C): Chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do.
- Calo và Protein:
- Calo: Rất thấp, là lựa chọn tốt cho người đang theo đuổi chế độ ăn giảm cân.
- Protein: Cung cấp một lượng nhỏ protein hữu ích cho cơ thể.
Những thành phần dinh dưỡng này làm cho rau ngò gai trở thành một phần quan trọng của chế độ ăn uống cân đối và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Cần lưu ý gì khi sử dụng rau ngò gai trong ăn uống
Khi sử dụng rau ngò gai trong ăn uống, có một số điều cần lưu ý để đảm bảo an toàn và tận dụng tối đa các lợi ích sức khỏe:
- Rửa sạch:
- Trước khi ăn, hãy rửa sạch rau ngò gai bằng nước để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn hoặc các chất phụ gia có thể tồn tại trên lá.
- Nguồn gốc và chất lượng:
- Chọn rau ngò gai từ nguồn tin cậy, đảm bảo chúng được trồng hoặc mua từ những nơi có chất lượng an toàn.
- Dùng tươi hoặc nấu chín:
- Rau ngò gai có thể ăn sống hoặc được thêm vào các món nấu chín. Đối với một số người có dạ dày nhạy cảm, nấu chín có thể là sự lựa chọn tốt hơn.
- Kiểm tra tình trạng sức khỏe:
- Nếu có vấn đề về sức khỏe như dị ứng, hãy thảo luận với bác sĩ về việc sử dụng rau ngò gai trong chế độ ăn uống.
- Lưu ý đối với người mang thai:
- Người mang thai cần tư vấn với bác sĩ về việc sử dụng rau ngò gai, đặc biệt nếu có lịch sử dị ứng hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
- Theo dõi liều lượng:
- Đối với mục đích điều trị bệnh hoặc sử dụng làm thuốc, hãy tuân thủ liều lượng được đề xuất và không tự ý áp dụng mà không tham vấn chuyên gia y tế.
- Lưu ý với người có tiền sử bệnh thận:
- Người có vấn đề về thận nên thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng ngò gai, vì nó có thể tăng cường quá trình loại thải từ thận.
- Tránh dùng quá mức:
- Dù rau ngò gai mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, nhưng việc sử dụng quá mức cũng có thể gây hại. Hãy duy trì sự cân bằng trong chế độ ăn uống.
- Chú ý đến người dùng thuốc chống đông:
- Do ngò gai có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu, người đang sử dụng thuốc chống đông cần thảo luận với bác sĩ trước khi thay đổi chế độ ăn uống.
Lời kết
Rau ngò gai không chỉ là một thành phần để làm phong phú hương vị trong các bữa ăn mà còn là nguồn dinh dưỡng quan trọng, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đã lâu, người ta đã tin tưởng vào những công dụng chữa bệnh của ngò gai, và ngày nay, với sự hỗ trợ của khoa học, chúng ta có thêm nhiều thông tin về tác dụng của loại rau quen thuộc này. Hãy cùng Từ Thiên Nhiên thêm rau ngò gai vào chế độ ăn uống hàng ngày để tận hưởng không chỉ hương vị tuyệt vời mà còn sức khỏe toàn diện mà nó mang lại bạn nhé.
